به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، در مقدمه این سند که در جلسه 805 شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است، چنین آمده است: "در راستای تحقق اهداف سند چشم‌انداز جمهوری اسلامی ایران، بند ششم سیاست‌های کلی علم و فناوری و راهبرد کلان نهم نقشه جامع علمی کشور که در آنها گسترش همکاری و تعامل فعال، سازنده و الهام‌بخش در حوزه علم و فناوری با سایر کشورها و مراکز علمی و فنی معتبر منطقه‌ای و جهانی همراه با تحکیم استقلال کشور و جلوگیری از تحقق اهداف نظام سلطه بر اساس اصل عزت، حکمت و مصلحت مورد تأکید قرارگرفته و به منظور اجرای دستور مورخ 9/6/1395 مقام معظم رهبری «مدظله‌العالی» در خصوص مراودات و مبادلات علمی، آموزشی و پژوهشی با سایر کشورها، سند حاضر با عنوان «سند جامع روابط بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران» به تصویب می‌رسد."

همچنین در ماده 1 این سند و ذیل عنوان "اهداف کلان" چنین آمده است:

مراودات و مبادلات علمی، آموزشی، پژوهشی و فناوری بین‌المللی که در این سند به اختصار «روابط علمی بین‌المللی» نامیده می‌شود، دارای اهداف کلان ذیل است:

1. تحقق دیپلماسی علمی فعال برای کسب دانش‌ها و فناوری‌های برتر و نوپدید و مورد نیاز اولویت‌دار کشور و همچنین افق گشایی علمی بر اساس مبانی معرفتی اسلام

2. ارائه، بسط و تعمیق مطلوب معارف و علوم انسانی و اسلامی در مجامع علمی بین‌المللی به ویژه جهان اسلام

3. استفاده هماهنگ و منسجم از ظرفیت‌های علمی کشور جهت ارتقاء سطح علمی و فناوری سایر جوامع و کشورهای همسو

4. ترویج، انتشار و انتقال دستاوردهای علمی و فناوری کشور در چارچوب منافع ملی و سیاست‌های کلان نظام

5. مقابله با نفوذ و انحصارطلبی علمی نظام سلطه و حفاظت و صیانت هوشمند از سرمایه‌های انسانی و علمی کشور

در ماده 2 سند جامع روابط علمی بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران و ذیل عنوان "راهبردها" نیز موارد ذیل به چشم می‌خورد:

1. هماهنگی و هم‌افزایی دستگاه‌های ذی‌ربط و سیاست‌گذاری یکپارچه برای توسعه همکاری‌های علمی بین‌المللی

2. تقویت و توسعه شبکه‌های صیانت شده فراملی میان دانشمندان، دانشجویان و پژوهشگران دانشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه، مراکز پژوهشی، پارک‌های علم و فناوری و شرکت‌های دانش‌بنیان در داخل و خارج از کشور

3. توسعه هوشمند و الهام‌بخش روابط علمی با سایر کشورها با تأکید بر مزیت‌های نسبی کشور به‌ویژه در علوم اسلامی

4. تسهیل دستیابی به دانش طراحی و تولید با رویکرد بومی‌سازی فناوری‌های راهبردی و مورد نیاز با پیشگیری از آسیب‌های احتمالی آن

به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، در ماده 3 سند فوق الذکر و تحت عنوان "اقدامات ملی" موارد ذیل مقرر شده است:

1. تقویت و بهره‌برداری از ظرفیت سفارتخانه‌ها، رایزنی‌های فرهنگی و سایر نهادهای فعال در عرصه بین‌المللی برای توسعه هوشمند نظام روابط علمی بین‌المللی (1)

2. طراحی و پیاده‌سازی سامانه امن ثبت اطلاعات، رصد، پایش و ارزیابی روابط علمی بین‌المللی کشور (1)

3. تعیین ضوابط و تسهیل هدفمند عضویت و نقش‌آفرینی تأثیرگذار سازمان‌ها و نهادهای دولتی و غیردولتی، مراکز علوم دینی، انجمن‌های علمی و صنفی، پژوهشگران و فناوران در مجامع و رویدادهای علمی بین‌المللی (2)

4. تعیین چارچوب و ضوابط ارائه و نشر دستاوردهای مهم و برون دادهای علمی اولویت‌دار در عرصه‌های بین‌المللی از طرق مختلف از قبیل پایگاه‌ها و بانک‌های اطلاعاتی، شبکه‌های اجتماعی، مقالات، شناخت نامه‌ها، پایان‌نامه‌ها، کنفرانس‌ها و رویدادهای کارآفرینی به‌منظور رعایت منافع ملی و ایجاد فضای امن ارتباطی (2)

5. توسعه بازار محصولات و خدمات علمی و فناورانه به‌ویژه دانش‌بنیان در کشورهای هدف کمک‌های علمی و فناوری به کشورها و جوامع همسو با بهره‌گیری هدفمند از دیپلماسی و کمک‌های توسعه‌ای کشور (3)

6. ترجمه، نشر و گسترش منابع و دستاوردهای علمی و فرهنگی ایرانی – اسلامی به‌ویژه علوم انسانی و معارف اسلامی به بهره‌گیری از توانمندی‌های حوزه‌های علمیه و سایر مراکز آموزشی و پژوهشی کشور (3)

7. توسعه و به‌کارگیری روش‌ها و ابزارهای ترویج زبان فارسی به‌منظور ارتقای جایگاه زبان فارسی در بین زبان‌های بین‌المللی علمی (3)

8. توسعه‌ساز و کار جذب، اقامت و بهره‌گیری ضابطه‌مند از ظرفیت و توان دانشمندان، پژوهشگران، فناوران و دانشجویان خارجی به‌ویژه ایرانیان مقیم خارج از کشور (4)

9. سامان‌دهی، حمایت و هدفمند کردن پذیرش دانشجویان غیر ایرانی و اخذ بورس‌های تحصیلی و فرصت‌های مطالعاتی خارج از کشور مبتنی بر اولویت‌های تعیین شده در اسناد بالادستی نظام (2 و 4)

10. توسعه همکاری‌های علمی بین‌المللی از قبیل دوره‌های آموزشی و دانشگاهی، پروژه‌ها و مراکز تحقیقاتی، شرکت‌های دانش‌بنیان، مجلات علمی و سرمایه‌گذاری مشترک با کشورهای خارجی (4)

تبصره: تدوین و تصویب ضوابط مربوط به این اقدام مطابق بند 2 ماده 4 سند عمل خواهد شد.

11. پیاده‌سازی پیوست فناوری در قراردادهای بین‌المللی و طرح‌های مهم ملی و نظارت بر آن

12. صیانت از پژوهشگران و فناوران، دستاوردهای علمی و حقوق مالکیت فکری آنها در عرصه‌های بین‌المللی و آگاه‌سازی و ارائه آموزش‌های لازم (2 و 3)

در ماده 4 سند جامع روابط علمی بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران و به منظور راهبری و نظارت بر این سند چنین مقرر شده است:

1. دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی وظیفه نظارت بر این سند و سایر اسناد بین‌المللی در عرصه روابط علمی و فرهنگی را با همکاری مبادی مسئول بر عهده دارد.

2. ستاد راهبری اجرای نقشه جامه علمی کشور بر اساس تبصره 4 ماده 5 آیین‌نامه ستاد، با حضور و حق رأی وزیر امور خارجه و وزیر اطلاعات، وظیفه تصویب ضوابط لازم را بر عهده دارد.

تبصره: حسب موضوع، عالی‌ترین مقام سایر دستگاه‌های مرتبط با حق رأی به جلسات ستاد دعوت می‌شود.

3. معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری مسئولیت اجرایی سازی مفاد این سند را بر عهده دارد.

 

منبع