هر انسان دارای یک ژنوم منحصربهفرد است و بر همین اساس، افراد مختلف در مواجهه با یک بیماری خاص، نیاز به شیوه درمان و داروهای متفاوتی دارند. از سوی دیگر، بر اساس همین ویژگیهای منحصربهفرد، استعداد ابتلا به بیماریها نیز در افراد مختلف متفاوت است؛ بهطوریکه ممکن است دو فرد در شرایط محیطی کاملاً یکسان، مستعد ابتلا به بیماریهای متفاوتی باشند. دادههای ژنوم که به صورت توالی DNA نوشته میشود، یک عامل مهم برای تعیین خصوصیات افراد محسوب میشود.
پزشکی شخصیسازیشده بر اساس همین مفهوم و با هدف سازگار نمودن کلیه مراحل مراقبت شامل پیشگیری، تشخیص و درمان با ویژگیهای شخصی، نیازها و عملکرد افراد شکل گرفته است؛ درنتیجه باعث کاهش زمان و شدت بیماری و بهبود نرخ موفقیت در درمان بیماریها میگردد. این شیوه نوین با کمینه نمودن هزینههای مرتبط با درمان غیرمؤثر و عوارض جانبی قابلاجتناب، کاهش هزینههای مراقبت را نیز در پی خواهد داشت. با کمک پزشکی شخصیسازیشده، الگوی سلامت، از درمان بیماری به پیشگیری از بیماری و حفظ سلامت، متمرکز میشود.
یکی از پیشرفتهترین جنبههای پزشکی شخصیسازیشده در زمینه فارماکوژنومیک است که به بررسی تأثیر ساختار ژنتیکی افراد در تعیین پاسخ آنها به داروهای مختلف اختصاص دارد. با تکیه بر این دانش، میتوان امید داشت که بتوان نوع پاسخ مثبت یا منفی بیماران به یک دارو را پیشبینی نمود. این توانایی ضمن ایجاد تحول در تجویز داروهای ایمنتر و کاراتر، باعث ایجاد انقلابی در درمان و اقتصاد آن خواهد شد. شایانذکر است که موفقیت پزشکی شخصیسازیشده در گرو استفاده از روشهای آماری نوینی است که امکان درمان مؤثر برای هر بیمار خاص را بر اساس خصوصیات مختلف آن بیمار فراهم نماید. در درمان شخصیسازیشده، اطلاعات ژنتیکی بیمار و اطلاعات دیگری همچون سوابق بیماری، آلرژیها و... برای تشخیص و درمان بیماری مورداستفاده قرار میگیرد.
لذا یکی از ارکان توسعه پزشکی شخصیسازیشده، شناسایی انواع مختلف منابع ژنتیکی کشور و محافظت از آنهاست. بر این اساس، ضمن محافظت فیزیکی از این منابع، لازم است اطلاعات زیستی مستخرج از آنها نیز در قالب ایجاد بانک دادههای زیستی کشور، موردحفاظت قرار گیرد.
ارتباط با بخش ذی ربط : LIFE-SCI[at]CPDI.IR