یکشنبه 27 خرداد ماه، طی نشستی در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تفاهم‌نامه تشکیل کنسرسیوم سه‌جانبه همکاری‌های علمی و فناورانه سلامت محور و علوم شناختی در حوزه بین‌الملل بین دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، مرکز توسعه فناوری‌های راهبردی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری و مرکز همکاری‌های تحول و پیشرفت ریاست جمهوری منعقد شد.

موضوع این تفاهم‌نامه که به امضای دکتر علیرضا زالی، رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، دکتر شقایق حق‌جوی جوانمرد، رییس مرکز توسعه فناوری‌های راهبردی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری و دکتر سجاد احدزاده، رییس مرکز همکاری‌های تحول و پیشرفت ریاست جمهوری رسید، گسترش و توسعه هدفمند همکاری‌های علمی و فناورانه، انتقال و تبادل دانش و فناور، همچنین تجارت مبتنی بر محصولات فناورانه و پیشرفته در حوزه سلامت و علوم شناختی میان جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین در چارچوب وظایف و اختیارات قانونی و سازمانی هریک از طرفین است.

در این جلسه، دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری های شناختی، دکتر سید محمد مهدوی به عنوان نماینده معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری در این کنسرسیوم، دکتر عباسعلی احمدیان، معاونت امور زیستی و دکتر مهدی زارعی، رئیس گروه توسعه زیرساخت ها و تجهیزات زیستی از مرکز همکاری‌های تحول و پیشرفت ریاست جمهوری، دکتر افشین زرقی، معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، دکتر عباس حق پرست، استاد مرکز تحقیقات علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و دبیر کنسرسیوم و دیگر مسئولین و محققین حوزه علوم اعصاب شناختی کشور، نیز حضور داشتند.

دکتر شقایق حق‌جوی، رییس مرکز توسعه فناوری‌های راهبردی معاونت علمی ریاست جمهوری نیز در این مراسم، گسترش این روابط با همکاری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی را افتخار دانست و گفت: علوم شناختی ابزار تعیین کننده ابرقدرتی در جهان خواهد بود و با وجود اینکه موج فناوری هوش مصنوعی، جهان را تحت تاثیر قرار داده، اما همچنان علوم شناختی قله دست نیافتنی در حوزه هوش مصنوعی است.

ایشان از دکتر سید محمد مهدوی، به عنوان وارث و نماینده به حق دکتر سید کمال خرازی، استاد پیشکسوت و ایده پرداز ستاد توسعه علوم و فناوریهای شناختی معرفی و تمجید نمودند.

وی در ادامه گفت: هوش مصنوعی در حال حاضر یک ابزار یادگیری ساده ماشینی با بهره‌گیری از ظرفیت کلان داده است، اما تولید مفاهیم جدید توسط هوش مصنوعی، غایت و چشم‌اندازی است که بشر در تلاش است به آن دست پیدا کند؛ البته این توانایی نیز همچنان از جزئی‌ترین توانایی‌های مغز انسان است.

دکتر حق‌جو تصریح کرد: اهمیت هدایت‌گری در جهان و توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری مبنی بر ضرورت نیل به مرجعیت علمی، بدون دیپلماسی درست امکان پذیر نیست. کشور چین پس از سال‌ها سرمایه‌‎گذاری در حوزه فناوری و نوآوری، تهدید بزرگی برای کشورهای پیشرفته از جمله آمریکا محسوب می‌شود. ما نیز در بسیاری از فناوری‌های گلوگاهی و استراتژیک باید مراقب باشیم دچار غافلگیری نشویم.

رییس مرکز توسعه فناوری‌های راهبردی معاونت علمی ریاست جمهوری، دکتر زالی رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی را حامی همیشگی فناوری و پژوهش دانست، از پیگیری‌های دکتر زرقی، معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه تقدیر کرد و مرکز همکاری‌های تحول و پیشرفت ریاست جمهوری را تکیه‌گاه همیشگی و اثرگذار مرکز توسعه فناوری‌های راهبردی دانست.

ایجاد ادبیات مشترک فناورانه با چین؛ یکی از اهداف ایجاد کنسرسیوم سه جانبه

دکتر سجاد احدزاده، رییس مرکز همکاری‌های تحول و پیشرفت ریاست جمهوری نیز در این نشست با اشاره به تاثیرات چشمگیر همکاری‌های پیشین با دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نظیر پروژه امنیت غذایی، گفت: باعث افتخار است که مسئولیت برقراری ارتباط با طرف خارجی را در کنار مدیران کارآزموده دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی داریم.

 وی ادامه داد: به واسطه روابط و سیاست‌های کلان کشور با کشور چین، در آینده‌ای نزدیک نمایندگان رسمی از ایران در حوزه فناوری در سه شهر چین مستقر خواهند شد.

به گفته دکتر احدزاده یکی از قدرت‌های اصلی در حوزه علوم شناختی، کشور چین است و علی‌رغم همه نقاط مشترک ایران با این کشور، ادبیات فناورانه متفاوتی وجود دارد؛ تشکیل این کنسرسیوم با هدف ایجاد ادبیات مشترک علمی میان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و سایر مراکز علمی کشور با طرف خارجی است.

دکتر علیرضا زالی، رییس دانشگاه در این نشست با بیان اینکه ماهیت علوم شناختی، چندوجهی و ترجمانی است و این ماهیت اقتضا می‌کند ظرفیت‌ همکاری‌های نهادی آن هم چند وجهی باشد، گفت: تشکیل کنسرسیوم سه جانبه، پیام روشن فرهنگی این حقیقت است.

وی تاکید کرد: طرح‌ریزی این زیرساخت و شکل‌گیری کنسرسیوم نشان از تلاش کشور برای ترویج و توسعه فناوری از وجوه مختلف دارد و باید این اعتمادها و همکاری‌ها شکل بگیرد. به گفته رییس دانشگاه، در هزاره سوم، ابزارهای قدرت نرم اشکال متفاوتی دارد و یکی از وجوه صلابت آن، علوم شناختی است.

دکتر زالی با بیان اینکه علوم شناختی، صرف علم، تحقیقات و ترویج فناوری تعریف نمی‌شود بلکه حرکتی آینده‌نگارانه در جهت صیانت از منافع ملی و استراتژیک است، یادآور شد: علوم شناختی امروزه به قلمرو حکمرانی اعتباریافته منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای تبدیل شده است.

دکتر زالی با اشاره به اینکه یکی از جذاب‌ترین علوم بشری، علوم شناختی است، گفت: در عین حال این علم می‌تواند بسیاری از معادلات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی را به هم بریزد.

وی ادامه داد: نیاز به توسعه علوم شناختی در هر کشوری رو به افزایش بوده و از طراوت علمی بسیاری برخوردار است.

رییس دانشگاه با اشاره به رشد بی‌نظیر مستندات فلسفه ذهن در پنج سال اخیر افزود: علم روانشناختی، آگاهی و کوروبات‌ها که شباهت زیادی به علوم شناختی دارد، به صورت چشمگیر در حال توسعه است و این نشان از توسعه علوم شناختی نیز دارد.

وی با بیان اینکه دستاوردهای علوم شناختی در طول 20 سال گذشته نسبت به دستاوردهای یک قرن اخیر در علم فیزیک برتری داشته است، افزود: علم فیزیکی، علمی مسالمت‌آمیز است و میزان الفت این علم با علوم انسانی در قرن بیستم پیشرفت بسیاری داشته است، اما باز هم قابل مقایسه با پیشرفت علوم شناختی نیست.

دکتر زالی، علوم شناختی را مرکز ثقل فناوری‌های همگرا دانست و گفت: فناوری‌های همگرا در 10 سال اخیر یکی از جذاب ترین یافته‌های بشری بوده و علوم همگرا سرمایه‌گذاری هنگفتی را در جهان به خود اختصاص داده است.

به گفته ایشان، علوم شناختی از اواخر هزاره سوم با شتابی حیرت‌انگیز در حال درنوردیدن قله‌های دانش است و یکی از مصادیق روشن پیشرفت دولت‌هاست.

رییس دانشگاه همچنین سرعت بروز و گسترش بیماری‌های مغزی همچون زوال عصبی، پارکینسون، SMA یا آتروفی عضلانی نخاعی و ALS یا بیماری اسکلروز جانبی آمیوتروفیک را بسیار پرسرعت اعلام کرد و افزود: این مسائل مبتلابه جهانی است و یکی از بهترین روش‌های درمانی علاوه بر مسائل مغزی، در مسائلی از جمله چاقی و اعتیاد، تحریک مغزی یا DBS است.

وی یادآور شد: علاوه بر سرطان، یکی از بخش‌‎هایی که دولت‌ها حاضر به سرمایه‌گذاری گشاده دستانه برای درمان آن هستند، مشکلات مغز و اعصاب است.

دکتر زالی از ترویج و اهمیت کار تیمی طی 30 سال گذشته در ایران و خارج از کشور خبر داد و افزود: به عنوان مثال در یک کلینیک درد حداقل 12 متخصص حضور دارند.

سخاوت علمی؛ رهاورد رشد علوم شناختی

به گفته رییس دانشگاه، یکی از حوزه‌هایی که به علم خدمت کرد تا اجازه دهد سخاوت علمی جایگزین خساست حرکت انتزاعی شود، علوم شناختی است و ارتقا، تعالی، توسعه و بهره‌وری هوش مصنوعی بدون علوم شناختی ممکن نیست و این سرمایه‌گذاری، خردورزانه است.

وی تصریح کرد: در این همکاری سه جانبه سیاست‌گذاری و تدوین مسیر بر عهده معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری است و مرکز همکاری‌های تحول و پیشرفت همواره به دنبال خوداتکایی به ویژه در حوزه علوم پزشکی است.

باب همکاری‌‌ علمی با همه کشورها در حوزه علوم شناختی باز است

دکتر زالی با بیان اینکه باب همکاری‌های مشترک در حوزه علوم شناختی با همه کشورها باز است، گفت: با مرور ترند پژوهش‌های چین در پنج سال اخیر، شاهد جایگاه ویژه علوم شناختی در میان سه موضوع اول تولید علم این کشور هستیم. کشور چین و کره جنوبی مطالعات در زمینه علوم شناختی را از سال 2006 آغاز کردند و از سال 2008 به این روند سرعت بخشیدند.

وی با اشاره به برگزاری نمایشگاه فناورانه در چین در سال گذشته، بر ضرورت برنامه‌ریزی برای حضور در این نمایشگاه‌ زیر چتر این کنسرسیوم در سال‌های آینده تاکید کرد و افزود: علاوه بر این دستاوردها، کیفیت و ارجاعات(Citation ) مقالات بین المللی در چین رو به رشد است.

دکتر زالی در پایان، ضمن تبریک فرارسیدن عید سعید قربان، تقارن این روز با شکل‌گیری همکاری‌ها به منظور تعالی و پیشرفت علمی و فناورانه را مبارک دانست و از پیگیری‌های دکتر عباس حق پرست، نماینده تام الاختیار و مسئول میز همکاری های بین المللی دانشگاه با کشور چین، معاونت بین الملل و معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه به منظور تسریع در ارتقای این تعاملات، تقدیر کردند.