لزوم طراحی مگاپروژه های فناورانه با تقسیم کار بین جهاددانشگاهی، معاونت علمی و مرکز همکاری های تحول و پیشرفت ریاست جمهوری
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و مدیر گروه اقتصادی دفتر رهبر معظم انقلاب اسلامی طی بازدید از مجتمع تحقیقاتی شهدای جهاددانشگاهی و پارک علم و فناوری البرز با استقبال از فناوریهای تولیدی جهاددانشگاهی بر تهیه و تدوین نقشه راه توسعه فناوری در کشور تاکید کرد.
دکتر علی آقامحمدی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و مدیر گروه اقتصادی دفتر رهبر معظم انقلاب اسلامی در سفر به استان البرز به همراه دکتر حمیدرضا طیبی، رییس جهاددانشگاهی از پروژههای شاخص واحدهای سازمانی این نهاد در مجتمع تحقیقاتی شهدای جهاددانشگاهی (هلجرد) و پارک علم و فناوری البرز بازدید کردند.
لزوم حمایت از پروژههای فناورانه در دوران پسا تحریم دکتر آقامحمدی با استقبال از توانمندیهای جهاددانشگاهی که در این بازدید به نمایش درآمد، گفت: در حال حاضر در کشور از ظرفیت علمی مناسبی برخوردار شدهایم، اما نیازمند تجدیدنظر اساسی برای تهیه تکنولوژیهای موردنیاز کشور هستیم. وی با بیان اینکه ادامه روند گذشته ما را بهجایی نمیبرد و باید سرعت خود را در تهیه تکنولوژیهای موردنیاز کشور افزایش دهیم، در این رابطه پیشنهاد داد تا یک نقشه راهی از طریق زنجیره کردن اقتصاد، علم، فناوری و دانش در کشور ایجاد شود.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به اینکه با تدوین این نقشه راه در مرزهایی که زمینه مشترک وجود دارد، نباید کار تکراری انجام شود، ادامه داد: این موضوع شامل تمام بحثهای فنی و مهندسی، پزشکی، کشاورزی و ... میشود. وی نکته مهم دیگر را حمایت از مراکز تحقیق و توسعه (R&D) دستگاهها و شرکتها دانست و گفت: لازم است تا در این زمینه حمایتهای لازم انجام شود. مدیر گروه اقتصادی دفتر رهبر معظم انقلاب اسلامی با تأکید بر اینکه باید نقشه راه ۱۰ تا ۱۵ ساله کشور را در زمینه توسعه فناوری تدوین کنیم، گفت: در این نقشه راه باید نقش جهاددانشگاهی و سایر سازمانها و شرکا تعریف شود.
وی با بیان اینکه باید خود را برای دوران پسا تحریم آماده کنیم، عنوان کرد: اگر خارجیها ببینند در مسیر خودکفایی پیش میرویم، با قیمتهای پایینتر دوباره به کشورمان میآیند تا در آینده ما را وابسته کرده و به اهداف خودشان برسند. دکتر آقامحمدی با بیان اینکه برای دانشجویان کشور باید کار و شغل مناسب تهیه شود، تأکید کرد: با حمایت تولید داخل میتوان برای بسیاری از جوانان این مرزوبوم اشتغالزایی کرد.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به سابقه خوب جهاددانشگاهی و تأکید بر اینکه این نهاد میتواند منشأ تحولات خوبی باشد، گفت: با آمادگی خوبی که در جهاددانشگاهی وجود دارد، در گام اول باید پروژههای فعلی مخصوصاً در دوران پسا تحریم حمایت شوند و در ادامه بودجههای تخصیص دادهشده در زمان مناسب به آنها اختصاص یابند، زیرا این پروژهها فقط به یک شرکت و نهاد اختصاص ندارند و میتواند باعث تحول در کشور شوند. وی با بیان اینکه در آستانه تدوین برنامه هفتم توسعه کشور هستیم، ادامه داد: باید با تقسیمکار بین جهاددانشگاهی، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، مرکز همکاریهای تحول و پیشرفت، مگاپروژه های فناورانه کشور طراحی شوند و در آن خطوط کلی آینده علمی کشور تا سال ۱۴۰۵ ترسیم شوند.
جهاددانشگاهی پتانسیلهای خوبی برای تولید طرحهای فناورانه دارد دکتر طیبی نیز در این بازدید با اشاره به فعالیت مرکز تحقیقاتی شهدای جهاددانشگاهی از سال ۱۳۶۵ گفت: بهمنظور استقرار مراکز تحقیقاتی واحدهای سازمانی جهاددانشگاهی در مکانی خاص این مجتمع راهاندازی شد و پسازآن با توجه به راهاندازی پارکهای علم و فناوری در کشور پارک علم و فناوری البرز جهاددانشگاهی در این مکان شکل گرفت.
وی با بیان اینکه مجتمع تحقیقاتی شهدای جهاددانشگاهی در حال حاضر به قطب علم و فناوری استان البرز تبدیلشده است، اظهار کرد: در این پارک با ۹۰ هکتار مساحت ۱۰۰ شرکت فناور مستقر شدهاند که از میان آنها ۴۳ شرکت دانشبنیان هستند. رییس جهاددانشگاهی در ادامه با اشاره به برخی از فعالیتهای شاخص جهاددانشگاهی در حوزههای فنی و مهندسی، پزشکی، کشاورزی و ... گفت: با گذشت۴۲ سال از انقلاب اسلامی و ۴۰ سال از تشکیل جهاددانشگاهی زیرساختهای خوبی در کشور و این نهاد شکلگرفته است و ما توان انجام کارهای بزرگ فناورانه که امکان تجاریسازی آنها وجود دارد را داریم.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به تجربه اجرای طرحهای بزرگ فناورانه جهاددانشگاهی در سالهای مختلف گفت: مشکل کشور تولید تکنولوژی نیست و اگر منابع مالی داشته باشیم، توان انجام پروژههای بزرگ راداریم. دکتر طیبی با اشاره به اینکه منابع تصویبشده در بودجه یا تخصیص نیافته و یا بهموقع تخصیص نمییابد، گفت: تخصیص منابع و دادن پول باید مشکلی از کشور را حل کند و پسازآن با تجاریسازی آن فناوری، منابع به صندوق دولت برگردد. رییس جهاددانشگاهی با بیان اینکه باید فکری به حال کاربرد فناوریها در کشورمان شود، عنوان کرد: بهطور مثال معاونت پژوهش و فناوری یک وزارتخانه اجرای طرحی را تصویب میکند، اما همان طرح توسط معاونت بهرهبرداری قبول نمیشود و ترجیح میدهند بهجای حمایت از تولید داخل تکنولوژی را از خارج وارد کنند. وی یکی از مشکلات در مسیر را نبود آزمایشگاههای مرجع در کشور دانست و افزود: به این بهانه که آزمایشگاه مرجع برای تست نهایی محصولات تولید داخل نداریم، از آنها حمایت نمیشود و اقدام به واردات میشود.
دکتر طیبی با بیان اینکه جهاددانشگاهی پتانسیلهای خوبی برای تولید طرحهای فناورانه دارد، گفت: با تولید فناوری اگر نیاز بود آن را میفروشیم یا از طریق مشارکت و تشکیل شرکت در جهت تجاریسازی آن حرکت میکنیم. رییس جهاددانشگاهی با اشاره به تدوین برنامه هفتم توسعه کشور، اظهار کرد: بسته کامل تولید و کاربرد حمایت از فناوریها باید بهصورت کامل در این برنامه دیده شود. دکتر طیبی در این بازدید به برخی از مگاپروژههای جهاددانشگاهی همچون طراحی و تولید سیستم رانش قطار مترو ملی اشاره کرد و گفت: در این زمینه لازم است تا هرچه سریعتر قرارداد ۴۲۰ دستگاه منعقد شود تا بتوانیم این فناوری تولید داخل را تجاریسازی کنیم. رییس جهاددانشگاهی همچنین به طرح تولید کاتالیستهای خودرو اشاره کرد و گفت: تولید مونولیت سرامیکی کاتالیست خودرو را از مدتها قبل شروع کردیم و طبق مذاکراتی که با خودروسازها انجام دادیم، بهمنظور بومیسازی این فناوری با تصویب شورای عالی اقتصاد مقرر شد تا یک خط تولید کوچک این محصول را وارد کرده و با مهندسی معکوس به دانش بومی در این رابطه دستیابیم.
وی همچنین به قانون معافیت از شرکت در مناقصات برای اولین فناوریهای تولیدی شرکتهای دانشبنیان اشاره کرد و گفت: در تلاش هستیم تا با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری این قانون شامل حال پروژههای جهاددانشگاهی نیز شود. دکتر محمدرضا پورعابدی، معاون پژوهش و فناوری جهاددانشگاهی نیز در این بازدید با بیان اینکه معمولاً تسهیلات معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری برای شرکتهای استارتآپی کوچک پیشبینیشده است، عنوان کرد: برای نهادهایی چون جهاددانشگاهی که میتوانند بهنوعی زیمنس یا سامسونگ ایران شوند، جایی در این تسهیلات پیشبینینشده و در قوانین و مقررات باید به آنها پرداخته شود.
دکتر پورعابدی پیرو سخنان دکتر آقامحمدی تأکید کرد: نظر ما نیز در جهاددانشگاهی آن است که پس از تولید فناوری از بدنه جهاددانشگاهی جداشده و بهصورت یک شرکت یا همکاری مشترک تجاریسازی شود. گفتنی است، دستیابی به دانش فنی و تولید متههای حفاریPDC، کسب دانش فنی و تولید سه حلقه کویل دستگاه لوله مغزی سیار حفاری صنعت نفت و گاز، ساخت موتورهای هیدرولیکی درون چاهی حفاری، تکمیل دانش فنی ساخت و تولید کریستالیزاتور صنایع فولاد و ریختهگری، تکمیل دانش فنی تولید کربن اکتیو از قیر طبیعی، تدوین دانش فنی استحصال نیکل و کبالت از منابع معدنی کشور، فرمولاسیون و تولید داروهای طبیعی جایگزین آنتیبیوتیکها در صنعت طیور، تولید محیط شستشوی گامت انسانی و محیطهای انجماد و ذوب تخمک و جنین انسانی موردنیاز مراکز درمان ناباروری، تولید زخم پوش برای بیماران پروانهای و سایر بیماران، فرمولاسیون و تولید آفتکشهای گیاهی برای کنترل آفت گلخانههای سبزی و صیفی، اصلاح نژاد مرغ بومی در راستای خالصسازی و ایجاد لاین تخمگذار از دیگر طرحهای واحدهای سازمانی جهاددانشگاهی بود که در این بازدید به آنها اشاره شد.
به گزارش روابط عمومی جهاد دانشگاهی، در این سفر پمپ درونچاهی نفت واحد خواجه نصیر، ابر خازن پژوهشکده توسعه صنایع شیمیایی، تور پرورش ماهی در قفس، پارچه فیلترهای کیسههای زخم پوش واحد امیرکبیر، یارد مونتاژ دکل حفاری نفت و مبدلها و منابع تغذیه صنعتی فشارقوی الکتریکی واحد علم و صنعت، مرکز اصلاح نژاد دامهای سنگین بایوفارم پژوهشگاه ابنسینا، بذرهای هیبریدی مرکز ملی ذخایر ژنتیک، آفتکشهای گیاهی داروهای گیاهی جایگزین آنتیبیوتیک طیور، خشخاش ایرانی پژوهشکده گیاهان دارویی از جمله طرحها و مراکزی بود که مورد بازدید قرار گرفتند.