گزارش دریافت حمایت مالی 126 هزار دلاری از صندوق اقلیم سبز سازمان ملل برای به روزرسانی سند ملی ارزیابی نیازهای فناوری و تهیه برنامه ملی اقدام فناوریهای اقلیم
انتقال فناوریهای سازگار با محیط زیست از جمله اهداف توسعهای سازمان ملل متحد در بخش های زیست محیطی می باشد. از این رو کنوانسیون تغییر اقلیم سازمان ملل متحد (UNFCCC) در تلاش است با ارائه برنامه های منسجمی، زمینه همکاری میان کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه را جهت تحقق اهدافی از قیبل ترویج، تسهیل و تامین منابع مالی، انتقال یا دسترسی به فناوری ها و یا دانش های فنی سازگار با محیط زیست ایجاد نماید. در این راستا مکانیزم فناوری در اجلاس شانزدهم اعضای متعاهدین (COP16) به کنونسیون تغییر اقلیم سازمان ملل متحد در سال 2010 با هدف تسهیل و بهبود فعالیت های مرتبط با توسعه و انتقال فناوری به منظور حمایت از طرح های کاهش انتشار گازهای گلخانهای(Mitigation) و سازگاری با تغییر اقلیم (Adaptation) به تصویب رسید. مکانیزم فناوری دارای دو بخش است که عبارتند از: کمیته اجرایی فناوری (TEC) و مرکز و شبکه فناوری اقلیم (CTCN) که ملزم به تسهیل در اجرای کامل مکانیزم فناوری میباشند.
مرکز همکاریهای تحول و پیشرفت ریاست جمهوری بعنوان مرجع صلاحیت دار ملی فناوریهای اقلیم (National Designated Entity(NDE)) به کنواسیون تغییر اقلیم سازمان ملل در سال 1392 معرفیگردیده است. ارسال درخواست نیازمندهای فنی و فناوری اقلیم از مهمترین وظایف NDEها می باشد. در این خصوص ضرورت داشت تا در ابتدا اقدام به احصای نیازمندیهای فناوری کشور با رویکرد اقلیم شود. لذا در سال 1395 با حمایت مالی مرکز و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، سند نیازمندیهای فناوری اقلیمی کشور(TNA) با مشارکت هفت وزارتخانه، سازمان حفاظت محیط زیست، اتاق بازرگانی ایران و انجمنهای مرتبط تهیه شده و پس از تصویب در کارگروه ملی تغییر اقلیم (متشکل از 17 وزارتخانه و دستگاه)، از سوی وزارت امورخارجه برای دبیرخانه کنواسیون تغییرات اقلیم سازمان ملل ارسال گردید. شایان ذکر است سند مذکور در حال حاضر بر روی سایت دبیرخانه قرار دارد.
با توجه به تحولات فناوری و ضرورت بروزرسانی سند TNA تهیه شده و همچنین ضرورت تهیه برنامه اقدام فناوریهای اقلیم (TAP)، مقرر گردید تا این مهم از طریق تامین منابع بینالمللی صورت گیرد. در سال 1400 با مذاکره و مشورت با سازمان حفاظت محیطزیست، در گروه فناوریهای اقلیم و محیط زیست تصمیم گرفته شد برای اجرای برنامه اقدام فناوری و همچنین بروز رسانی TNA از منابع و حمایتهای مالی بینالمللی صندوق اقلیم سبز (GCF) سازمان ملل استفاده شود. بدین منظور، طرح پیشنهاد مربوطه را تهیه و برای سازمانمحیطزیست (نقطه تماس ملی کشور در بخش مالی با GCF) ارسال گردید. پس از پیگیریهای مداوم از سازمان محیط زیست و سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد (FAO) به عنوان نهاد واسط مالی بین المللی، طرح یشنهادی در دبیرخانه GCF در شهریورماه سال جاری به تصویب رسید. این مهم در مهرماه به نمایندگی سازمان فائو در ایران و سازمان حفاظت محیط زیست ایران اعلام گردید. نهایتاْ سازمان حفاظت محیطزیست طی نامه شماره 1403/310/36448مورخ1403/9/18، تصویب 126هزار دلار (بصورت بلاعوض) را برای بروز رسانی TNA و تهیه TAPبه مرکز همکاریهای تحول و پیشرفت اعلام نمودند.
گامهای بعدی:
تشکیل کمیته راهبری، تدوین مراحل اجرایی، بررسی پیشنهادات، تعیین تیم مجری، نظارت بر اجرای TAP، کمک به هماهنگیهای لازم برای بروزرسانی TNA و تدوین TAP، ارائه گزارش در کارگروه تخصصی و کارگروه ملی تغییرات اقلیم، تصویب و ارسال به کنواسیون تغییرات اقلیم سازمان ملل از جمله اقدامات بعدی خواهد بود.
شایان ذکر است مبلغ تصویب شده در اختیار FAO به عنوان نهاد واسط مالی قرار دارد و با تایید مرکز به مجری پرداخت خواهد شد.