این برنامه - به عنوان بزرگترین گردهمایی سالانه فعالان انرژیهای تجدیدپذیر ایران - بستری است برای بررسی چالش های پیش روی توسعه انرژیهای تجدیدپذیر کشور و ارائه دستاوردها و توانمندیهای شرکتهای مطرح و دانش بنیان داخل و شبکه سازی با سرمایه گذاران شاخص داخلی و خارجی.

 برنامه مذکور که توسط انجمن انرژیهای تجدیدپذیر ایران برگزار می گردد، هر ساله اقدام به گردآوردن خانواده انرژیهای تجدیدپذیر ایران می کند. این اجتماع بزرگ امسال در روزهای 29 و 30 آبان در مرکز همایشهای صدا و سیما با حضور چهره ها و شرکتهای داخلی و خارجی فعال در این حوزه در حال برگزاری است و موقعیت مناسبی برای بیان و به اشتراک گذاردن تخصص، تجارب و توانایی هاست.

در روز ابتدایی این برنامه، آقای دکتر وطنخواه‌مقدم رئیس مرکز همکاریهای تحول و پیشرفت به ارائه سخنرانی با  موضوع: انرژیهای تجدیدپذیر از امنیت انرژی تا گذار انرژی پرداختند.

ایشان گفتند: یکی از کلان روندهایی که در دنیا امروز با آن مواجه هستیم برقی سازی (Electrification) است که منجر به وابستگی همه زیرساختها حتی حمل‌و نقل و بهداشت و درمان به برق خواهد شد. در چنین شرایطی، تأمین امنیت این زیرساخت حیاتی از اهمیت به سزایی برخوردار است.

دکتر وطنخواه افزودند: یکی از زمینه هایی که می تواند در تامین این موضوع مؤثر واقع شود، استفاده از انرژی های تجدیدپذیر است. در بخش تولید برق، با توجه به آنکه در سال های اخیر هزینه ترازشده برق خورشیدی و بادی در سطح جهان به کمتر از قیمت های سایر انواع نیروگاه های مرسوم رسیده است، این نوع نیروگاه ها می توانند قابلیت های هر کشوری را در بخش تولید برق افزایش دهند.

در ادامه افزودند: از سوی دیگر، با توجه به سرعتی که به خصوص در طراحی و نصب نیروگاه های خورشیدی وجود دارد، امکان افزایش ظرفیت نیروگاهی کشور در کوتاه مدت از این طریق می‌تواند فراهم گردد. توسعة زیرساخت های انتقال و توزیع برق بسیار پرهزینه و زمان بر است. از این‌رو انرژی های تجدیدپذیر با توجه به ماهیت ماژولاربودن می توانند به گونه ای در شبکه انتقال و توزیع برق کشور پراکنده شوند که در کوتاه مدت نیاز به توسعه خطوط و پست ها را تا حدود زیادی مرتفع سازند. با توجه به آنکه نیروگاه¬های خورشیدی، حتی قابلیت نصب در اماکن مسکونی و اداری را دارا هستتند، می توانند در محل مصرف موجب کاهش بار شبکه به‌صورت محلی شوند و امکان نیرورسانی به جمعیت بیشتری را فراهم آورند. البته منافع حاصله از گسترش کاربرد انرژی های تجدیدپذیر محدود به بخش برق نیست و هم اکنون در دنیا از این انرژی ها برای کاربردهایی مانند گرمایش، سرمایش، شیرین سازی آب، تولید سوخت های سنتزی و غیره  به صورت مستقیم و غیرمستقیم استفاده می شود.

ایشان در زمینه استفاده از انرژی های تجدیدپذیر یادآور شدند: بحث عدم اطمینان به تولید در زمان های نیاز مصرف، خوشبختانه تا حد زیادی به دلیل شرایط جغرافیایی و آب و هوایی ایران، برای کشور ما حل شده است. حد نهایی نیاز به مصرف برق در کشور، معمولاً در ظهر روزهای تابستان روی می دهد، یعنی دقیقاً در زمانی که سامانه های فتوولتائیک با توان مناسبی در حال تولید هستند و در بعدازظهر و اوایل شب نیز افزایش تولیدی که در نیروگاه های بادی کشور روی می دهد، می تواند تا حدی کاهش تولید ناشی از غروب آفتاب را جبران نماید. در واقع این عدم توازن ها با انتخاب مناسب سبد تولید برق در کشوری که بخش عظیمی از برق آن از نیروگاه های گازی و سیکل ترکیبی انعطاف پذیر تأمین می شود قابل مدیریت است.

همچنین ایشان در ادامه افزودند: جنبه دیگری که همواره به‌ عنوان مخاطره کاربرد گسترده انرژی های تجدیدپذیر از آن یاد می شود مشکلات حفظ پایداری و مدیریت شبکه های برق در شرایط تولید نوسانی برق است که با گسترش ابزارهایی که در حوزة پیش بینی بار و تولید، با استفاده از کلان داده ها و هوش مصنوعی توسعه یافته، قابل برنامه‌ریزی و حل است.

برای دریافت اطلاعات بیشتر به سایت انجمن انرژیهای تجدیدپذیر ایران به آدرس http://irrea.ir/ مراجعه نمائید.

 آبان 1400

یکی از کلان­ روندهایی که در دنیا امروز با آن مواجه هستیم برقی ­سازی (Electrification) است که منجر به وابستگی همه زیرساخت­ها حتی حمل‌و نقل و بهداشت و درمان به برق خواهد شد. در چنین شرایطی، تأمین امنیت این زیرساخت حیاتی از اهمیت به­ سزایی برخوردار است. در حال حاضر، با وجود اینکه ایران با جمعیتی نزدیک به 1 درصد جمعیت جهان، برخوردار از ۹ درصد کل منابع نفتی و ۱۷.۵درصد کل منابع گازی جهان است، اما شاهد هستیم که در عرضه برق در برخی روزها و ساعات در کشور محدودیت­هایی ایجاد شده است که در برخی اوقات علاوه بر ایجاد نارضایتی عمومی و کاهش سطح رفاه، سبب ضررهای مالی هنگفتی به صنایع تولیدی کشور نیز شده است. از این رو باید نگاه جدی به نقش زیرساختی صنعت برق در کشور و همچنین مدیریت در پیک مصرف داشت و بسته­ های ویژه ­ای را به‌صورت اضطراری در حوزه­ های تولید، انتقال و توزیع و مصرف برق تدارک دید.  

یکی از زمینه­ هایی که می­تواند در پیشبرد منویات اشاره‌شده مؤثر واقع شود، استفاده از انرژی­های تجدیدپذیر است. در بخش تولید برق، با توجه به آنکه در سال­های اخیر هزینه ترازشده برق خورشیدی و بادی در سطح جهان به کمتر از قیمت­های سایر انواع نیروگاه ­های مرسوم رسیده است، این نوع نیروگاه ­ها می­توانند قابلیت­های هر کشوری را در بخش تولید برق افزایش دهند. از سوی دیگر، با توجه به سرعتی که به خصوص در طراحی و نصب نیروگاه ­های خورشیدی وجود دارد، امکان افزایش ظرفیت نیروگاهی کشور در کوتاه­مدت از این طریق می‌تواند فراهم گردد. توسعه زیرساخت­های انتقال و توزیع برق بسیار پرهزینه و زمان­بر است. از این‌رو انرژی­های تجدیدپذیر با توجه به ماهیت ماژولاربودن می­توانند به گونه ­ای در شبکه انتقال و توزیع برق کشور پراکنده شوند که در کوتاه ­مدت نیاز به توسعه خطوط و پست­ها را تا حدود زیادی مرتفع سازند. با توجه به آنکه نیروگاه­های خورشیدی، حتی قابلیت نصب در اماکن مسکونی و اداری را دارا هستتند، می­توانند در محل مصرف موجب کاهش بار شبکه به‌صورت محلی شوند و امکان نیرورسانی به جمعیت بیشتری را فراهم آورند. البته منافع حاصله از گسترش کاربرد انرژی­های تجدیدپذیر محدود به بخش برق نیست و هم اکنون در دنیا از این انرژی­ها برای کاربردهایی مانند گرمایش، سرمایش، شیرین ­سازی آب، تولید سوخت­ های سنتزی و غیره  به صورت مستقیم و غیرمستقیم استفاده می­شود.

یکی از جنبه ­هایی که از آن به عنوان مخاطرات استفاده از انرژی­های تجدیدپذیر یاد می­شود بحث عدم اطمینان به تولید در زمان­ های نیاز مصرف است که خوشبختانه تا حد زیادی به دلیل شرایط جغرافیایی و آب و هوایی ایران، برای کشور ما حل شده است. حد نهایی نیاز به مصرف برق در کشور، معمولاً در ظهر روزهای تابستان روی می­دهد، یعنی دقیقاً در زمانی که سامانه ­های فتوولتائیک با توان مناسبی در حال تولید هستند و در بعدازظهر و اوایل شب نیز افزایش تولیدی که در نیروگاه ­های بادی کشور روی می­دهد، می­تواند تا حدی کاهش تولید ناشی از غروب آفتاب را جبران نماید. در واقع این عدم توازن­ها با انتخاب مناسب سبد تولید برق در کشوری که بخش عظیمی از برق آن از نیروگاه­های گازی و سیکل ترکیبی انعطاف ­پذیر تأمین می­شود قابل مدیریت است.

جنبه دیگری که همواره ب‌ه عنوان مخاطره کاربرد گسترده انرژی­های تجدیدپذیر از آن یاد می­شود مشکلات حفظ پایداری و مدیریت شبکه ­های برق در شرایط تولید نوسانی برق است که با گسترش ابزارهایی که در حوزة پیش ­بینی بار و تولید، با استفاده از کلان ­داده ­ها و هوش مصنوعی توسعه یافته، قابل برنامه‌ریزی و حل است. از سوی دیگر با نگاهی به شرایط صنعت برق در کشورهایی که در چند سال اخیر حجم بالایی از منابع انرژی­های تجدیدپذیر بادی و خورشیدی را در شبکه خود داشته ­اند می­توان دریافت که حوادث و مشکلات شبکه با ورود این مولدها حتی کاهش نیز یافته است، چراکه پیش ­بینی ­های لازم برای ارتقاء سطح تجهیزات حفاظتی، دیسپاچینگ و کدهای شبکه صورت پذیرفته و این امر حتی منجر به بالارفتن تاب­آوری شبکه، در حوادث غیرمترقبه طبیعی نیز شده است.

موضوع دیگری که استفاده از انرژی­های تجدیدپذیر را جذاب­تر می­کند، زمینه­ سازی برای ورود فناوری­های نوینی نظیر نیمه­ هادی­ها (در صنعت فتوولتائیک)، ادوات الکترونیک قدرت و کامپوزیت­ها (در توربین­ های بادی)، راکتورهای شیمیایی و کوره­ها (در زیست ­توده) و تجهیزات دوار (توربو اکسپندرها) به کشور است. در ادامه نیز قطعاً برای سازگارکردن انرژی تولیدی این واحدها با شبکه برق کشور، نیاز روزافزونی به توسعه فناوری ذخیره ­سازها اعم از انواع باتری­ها یا حامل ­هایی نظیر هیدروژن ایجاد خواهد شد که می‌تواند زمینه توسعه صنعتی کشور در حوزه ­هایی نظیر شبکه هوشمند برق و خودروهای برقی را نیز فراهم آورد. تمامی این موارد، در چرخه عمر خودشان، از مرحله تحقیق و توسعه تا بهره­ برداری از نیروگاه، منجر به اشتغال­زایی گسترده­ای در کشور خواهند شد و سرریز دانش و فناوری حاصل هم، سایر حوزه ­های نوین صنعتی را سیراب خواهد کرد.

مجلس شورای اسلامی، دولت و به ویژه وزارت نیرو در سال­های اخیر تلاش وافری داشته­ اند تا زمینه ­ساز تحول عظیم در حوزه زیست ­بوم انرژی کشور شوند و جهشی را ایجاد نمایند، اما جا دارد بازیگران دیگری مانند وزارت نفت (به دلیل محدودیت تحویل سوخت مایع و گاز)، وزارت صمت (تأمین برق پایدار برای صنایع تولید)، وزارت کشور (حفظ امنیت از طریق تأمین زیرساخت حیاتی برق در شهرها و روستاها)، سازمان حفاظت محیط زیست (مقابله با افزایش آلاینده ­ها و کاهش مصرف آب) و دیگر نهادهایی که از نعمت برق پایدار بهره‌مندند، به صورت جدی­تری وارد عرصه شده و نقش خود را برای تأمین پایدار زیرساخت برق ایفا نمایند. تعیین سیاست‌های شفاف درباره سبد انرژی کشور و سهم هریک از حامل‌های انرژی  و بهبود وضعیت اقتصاد انرژی کشور از عوامل کلیدی مؤثر بر توسعه‌بخشی انرژی کشور و به‌طور خاصی انرژی‌های تجدیدپذیر است.

در صورت شکل­ گیری اقتصادی پایدار در این حوزه پرپتانسیل و آینده ­دار، قطعاً بخش خصوصی و بنگاه‌های تأمین مالی نیز به این عرصه ورود خواهند کرد و فضای کسب و کار مناسبی در این زمینه شکل خواهد گرفت که همه از آن منتفع خواهند شد. البته متولیان صنعت برق بایستی اهتمام ویژه­ای به ایجاد زیرساخت­ها  و ساز و کارهای فنی و حقوقی لازم داشته باشند.

 همه موارد برشمرده‌شده در این سخنان برای ایجاد امنیت انرژی و توسعه فضای کسب‌و‌کار در کشور می­توانند در تعامل با ذی‌نفعان دولتی و خصوصی موجب گذار بهینة انرژی در کشورمان گردد و نگرانی‌هایی که در آینده درخصوص تحریم­های احتمالی ناشی از استفاده یا مبادله سوخت­های آلاینده محیط‌زیستی در جهان به وجود خواهد آمد را برای کشور ما مرتفع سازد.

مرکز همکاری‌های تحول و پیشرفت ریاست‌جمهوری در راستای مأموریت ذاتی خود درخصوص کمک به توسعه فناوری کشور از طریق همکاری‌های بین‌المللی آمادگی خود را برای توسعه همکاری‌ها در حوزة فناوری و نوآوری انرژی‌های تجدیدپذیر با تمامی دست‌اندرکاران دولتی، عمومی و خصوصی اعلام می‌دارد.